نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

سیستان وبلوچستان

چکیده

«تکرار» به‌عنوان یک عنصر بلاغی و شگرد زبانی از عوامل برجسته‌سازی معنا در سخن و ایجاد موسیقی دل‌نشین در کلام است. کاربرد تکرار در شعر توسط شاعر هدفمند است و شاعر با به‌کارگیری این هنر سعی در جهت‌دهی فکری مخاطب دارد. جواهری یکی از مؤثرترین و بارزترین شاعران معاصر عراق است که فساد و بی‌عدالتی جامعه خویش را به‌صورت عمیق درک کرده و در راه اصلاح آن گام برداشته است. او از هر فنّ زبانی و تمهیدات هنری در جهت نفوذ سخن خویش در مخاطب بهره برده است، و قالب طنز را به‌منظور آگاهی بخشی و تنبیه جامعه برگزیده است. یکی از اصلی‌ترین عناصر بلاغی در طنز او «تکرار» است. جواهری با بهره‌گیری از این شگرد توانسته به‌صورت ماهرانه علاوه بر پیوندی ناگسستنی که میان لفظ و معنا ایجاد کرده رابطه‌ای قوی میان تکرار و طنزش برقرار کند. بیشترین «تکرار» در طنزش، در سطح جمله است. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل «تکرار» و میزان توانمندی شاعر جهت تأثیربخشی کلام و رساندن آن به مخاطب است.

کلیدواژه‌ها

آریان پور، یحی.(1372ه.ش). ازصبا تا نیما. دو جلد. چاپ چهارم. تهران: انتشارات زوار.
ابن الأثیر، نصر الله بن محمد.(1420). المثل السائرفی أدب الکاتب و الشاعر. تحقیق محمد محی الدین عبد الحمید. ج2. بیروت: المکتبه المصریه.
باقلانی، قاضی ابو بکر محمد ابن الطیب.(1996م). اعجاز القرآن. الطبعه الأولی. بیروت: دار الکتب العلمیه.
بیضون، حیدر توفیق.(1993م). محمد مهدی الجواهری شاعر العراق الأکبر. بیروت: دار الکتاب العلمیه بیروت.
تفتازانی هروی، سعدالدین مسعود.(1369ه.ش). شرح مختصر المعانی. الطبعه الثانیه. قم: انتشارات کتبی نجف قم.
----------------------- .(1904ه.ق). کتاب المطَوّل. با حاشیه میر سید شریف جرجانی. الطبعه الأول. قم: مکتبه الداوری.
الجاحظ، عمربن بحر.(1413م). البیان و التبیان. ج1. بیروت: دار المکتبه الهلال.
جحا، مشال خلیل.(1999م). الشعر العربی الحدیث من احمد شوقی إلی محمود درویش. بیروت: دار العوده الثقافه.
جواهری، محمد مهدی.(2008م). دیوان الأعمال الشعریه الکامله. الطبعه الثانیه. دار الحرّیه للطبعه و النشر. بغداد.
داد، سیما.(1387ه.ش). فرهنگ اصطلاحات ادبی . چاپ چهارم. تهران: مروارید.
رزمجو، حسین.(1370ه.ش). انواع ادبی آثار آن در زبان فارسی. مشهد: آستان قدس رضویی.
زمخشری، محمود جار الله.(بی تا). تفسیر کشاف. بیروت: دار الکتب العربی.
سیوطی، جلال الدین.(1386 ه.ش). الأتقان فی علوم القرآن. ترجمه سید مهدی حائری قزوینی. تهران: انتشارات امیر کبیر.
شفیعی کدکنی، محمد رضا.(1385ه.ش). موسیقی شعر. تهران: آگاه.
شمیسا، سیروس.(1373ه.ش). نگاه تازه به بدیع. چاپ ششم. تهران: انتشارات فردوس.
-----------.(1377ه.ش). معانی. چاپ پنجم. تهران: نشریه ندا.
ضیف، شوقی.(1383ه.ش). تاریخ و تطوّر علوم بلاغت. ترجمه محمد رضا ترکی. چاپ اول. تهران: انتشارات سمت.
عسکری، ابو هلال.(1998م). الصناعتین. تحقیق علی محمد بجاوی و محمد ابو الفضل ابراهیم الملکه المصریه. بیروت: صیدا.
علوی مقدم، مهیار.(1377ه.ش). نظریه های نقد ادبی معاصر، صورتگری و ساختار گری. تهران: انتشارات سمت.
علی پور، مصطفی.(1378ه.ش). ساختار زبان شناسی امروز. تهران: انتشارات فردوس.
قزوینی، خطیب.(1989م). الإیضاح فی علوم البلاغه. شرح محمدعبد المنجم خفاجی. بیروت- لبنان: الشرکه العالمیه للکتاب.
قیروانی، ابی علی الحسن ابن رشیق.(2002م). العمده. شرح صلاح الدین الهوّاری و هودی عوده. بیروت- لبنان: دارالمکتبه الهلال.
ملائکه، نازک.(بی تا). قضایا الشعر المعاصر. بیروت – لبنان: دار العلم للملاین.
مولوی، جلال الدین.(1363ه.ش).کلیات شمس. تصحیح بدیع الزمان فروزان فر. چاپ سوم. هشت جلد. تهران: انتشارات امیر کبیر.
ألهاشمی، السید احمد.(1370ه.ش). جواهر البلاغه فی معانی و البیان والبدیع. طبعه الثانی. طهران: مؤسسه الصادق للطباعه والنشر.
CAPTCHA Image