احسان قبول؛ عبدالله رادمرد؛ زهرا شریعت پناه
چکیده
هدف اساسی در دانش تصویرشناسی بازنمایی تصاویر اقوام و ملل در آثار ادبی ملتی دیگراست و سفرنامهها ازجمله متون مهمی هستند که سفرنامهنویس از رهگذر سفر به کشورهای دیگر دیدگاه خود را به تصویر میکشد. این تصاویر از یکسو ویژگیهای مردم آن کشورها را بازتاب میدهد و از سوی دیگر ویژگیهای فردی و قومی سفرنامهنویس را آشکار میسازد.این ...
بیشتر
هدف اساسی در دانش تصویرشناسی بازنمایی تصاویر اقوام و ملل در آثار ادبی ملتی دیگراست و سفرنامهها ازجمله متون مهمی هستند که سفرنامهنویس از رهگذر سفر به کشورهای دیگر دیدگاه خود را به تصویر میکشد. این تصاویر از یکسو ویژگیهای مردم آن کشورها را بازتاب میدهد و از سوی دیگر ویژگیهای فردی و قومی سفرنامهنویس را آشکار میسازد.این هدف همانی است که در این جستار در پی آن بودهایم تا با شناسایی و تحلیل سفرنامة ابن بطوطه، در جایگاه یکی از آثار مهم ادبیات سفرنامهای در ادبیات عرب انواع تصاویر شهرهای شرقی و غربی ایران قرن هشتم را شناسایی و دلایل نگرش ابن بطوطه را تحلیل و تفسیر کنیم و تا حدّی به شناخت ابن بطوطه دستیابیم.در این راستا با روشی توصیفی ـ مقایسهای تصویر ایرانیان را در دو حوزة شهرهای شرقی و غربی در سه نوع تصویر مثبت، منفی و خنثی و بر اساس شاخصههای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، مذهبی و سیاسی تقسیمبندی کردیم.ضرورت انجام این پژوهش از این جهت است که برای نخستین بار شهرهای شرقی و غربی ایران قرن هشتم با هم مقایسه میشود و نگاه یک جهانگرد مراکشی به ایرانیان تجزیه و تحلیل میشود.نتایج این تحقیق نشانگر این است که از مجموع 48 تصویر استخراجشده نظر ابن بطوطه مراکشی در حدود 80 درصد تصاویر ایرانیان مثبت و20 درصد آن منفی است. دلایل این نگرش مثبت ریشه در شباهتهای اجتماعی و فرهنگی میان ایران و طنجه دارد و نیز به سامان بودن اوضاع ایران نسبت به دیگر کشورها و سرزمینها. همچنین در مجموع تصاویر شاهد وضعیت مناسبتر اقتصادی شهرهای غربی ایران نسبت به شهرهای شرقی هستیم که به علت تخریب گسترده زیرساختهای اقتصادی شهرهای شرقی ایران پس از حمله مغولان از جمله بازارها و کاروانسراها بوده است.
ابوذر قاسمی آرانی؛ یحیی معروف
چکیده
زنان شاعر در سالهای اخیر، با شناسایی هویت زنانهی خویش، توانستهاند با جریان سازی در حوزهی زبان و اندیشه، پایهگذار تحولات نوظهور ادبی باشند و با کاربست زبان زنانه و شگردهای خلّاقانه در آفرینش آثار هنری خویش، احساسات، تفکرات، دغدغههای شخصی و اجتماعی یک زن امروز را ترسیم کنند و همگام با مردان در حوزههای مختلف ادبی چون: شعر، ...
بیشتر
زنان شاعر در سالهای اخیر، با شناسایی هویت زنانهی خویش، توانستهاند با جریان سازی در حوزهی زبان و اندیشه، پایهگذار تحولات نوظهور ادبی باشند و با کاربست زبان زنانه و شگردهای خلّاقانه در آفرینش آثار هنری خویش، احساسات، تفکرات، دغدغههای شخصی و اجتماعی یک زن امروز را ترسیم کنند و همگام با مردان در حوزههای مختلف ادبی چون: شعر، نثر، رمان و ... به فعالیت بپردازند و ادبیات را از سیطرهی زبان و سخن مردانه برهانند و موجب دگردیسی این سنّت دیرینهی مردانه شوند. دوران معاصر ایران و عُمان شاعرانی نامآشنا و بلندآوازه دارد که هریک به سهم خود نقش بسزایی در شکلدهی ادبیات زنانه، ایفا کردهاند. سعیده بنت خاطر الفارسی؛ پیشگام شعر زنانهی عُمانی است که پرداختن به زن و هویت او در اشعارش موج میزند؛ از سوی دیگر طاهره صفارزاده از زنان شاعر ایرانیاست که نقش بسزایی در ادبیات انقلاب اسلامی داشته است. در پژوهش حاضر، با استفاده از نمونههای شعری و نمودار، زبان زنانه در شعر دو شاعر به شیوهای تطبیقی، در دو سطح واژگانی ( واژگان- ترکیبات- فعل و عبارتهای فعلی) و نحوی ( جملات پرسشی- تعجبی- تأکیدی) تحلیل میشود. تفاوتها و شباهتهای زبان زنانه در دو فرهنگ متفاوت آشکار میگردد، مثلاً بنت خاطر برای پررنگ کردن بُعد رمانتیک شعرش از واژگان زنانه برای بیان مضامین حسی-عاطفی کمک میگیرد درحالیکه زبان زنانه در شعر صفارزاده بهعنوان ابزاری برای انتقال پیام و اندیشه است. همچنین هر دو شاعر از زبان زنانه برای بیان مقاصد اجتماعی مانند: فمینیسم و دفاع از حقوق زنان، وطندوستی، طبیعتگرایی و ... بهره گرفتهاند.