علمی - پژوهشی
خوانش دیدگاه زبانشناختی ابن خلدون بر بنیاد انگاره ی سوسور

بهار صدیقی؛ سید محمد باقر حسینی

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1399، صفحه 1-16

https://doi.org/10.22067/jall.v12.i1.2103.1029

چکیده
  ممکن است در آغاز این سؤال مطرح شود که چه رابطه و پیوندی میان فردیناند دو سوسور، زبان‌شناس سوئیسی قرن بیستم و ابن خلدون، انگاره ساز و نظریه‏پرداز تونسی تبار قرن هشتم و نهم هجری می‏تواند وجود داشته باشد که سبب گشته در این نوشتار، اندیشه‌ی مقایسه‌ی دیدگاه‏های این دو درباره‌ی زبان به ذهن نویسنده متبادر گردد؟ زبان به‌عنوان یک‌نهاد ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
طرحواره‌های تصویری قدرتی وجهتی در حبسیه‌های محمد جواد جزایری

نفیسه حاجی رجبی؛ حسن عبدالهی؛ علی نوروزی

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1399، صفحه 17-32

https://doi.org/10.22067/jall.v12.i1.53424

چکیده
      طرحواره­های قدرتی و جهتی از گونه­های طرحوارۀ تصویری­اند و این تصاویر فرایند شناختی را که در اثر تجربه­های فیزیکی انسان در برخورد با جهان خارج شکل می­گیرند فراهم آورده است و امکان درک مفاهیم انتزاعی را به وجود می­آورند.     این پژوهش در چهارچوب نظریۀ طرحواره، اشعار حبسیه دارای طرح‌وارۀ قدرتی و جهتی محمدجواد ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
نقد و تحلیل «ادبیت» در چکامه‌ی « لِعازر عام 1962 » از خلیل حاوی

مرضیه آباد؛ مریم کیانی

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1399، صفحه 33-59

https://doi.org/10.22067/jall.v12.i1.47275

چکیده
  خلیل حاوی، شاعر نام‌آور لبنانی ‌است که با اشعار عمیق و معانی فلسفی‌‌‌اش، به عنوان شاعرِ فیلسوفِ معاصر عرب، شناخته شد. علاوه بر معانی فلسفی‌اش که از او چهره‌ای متفاوت از دیگر شاعران معاصر ارائه می‌دهد، عرصه‌ی شگفت انگیزِ دیگری که حاوی یکه تازِ بی‌رقیب آن است، ساحت زبان و صورت شعر است. از جمله زیباترین چکامه‌های حاوی، قصیده-ی ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
خوانشی نشانه شناختی بارویکردی لایه ای از زبان شعری امل دنقل مطالعه موردی قصیده «البکاء بین یدی زرقاءالیمامه

آزاده قادری؛ حسین سیدی

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1399، صفحه 60-76

https://doi.org/10.22067/jall.v12.i1.66268

چکیده
  نشانه‌شناسی، روش نقدی متن محوری است که با رویکردی نظام­مند به مطالعه همه عواملی که در تولید و تفسیر معنا یا در فرایند دلالت شرکت دارند، می‌پردازد. امل‌دنقل به‌عنوان فردی از جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کند و شاعری ملتزم به اجتماع خود که دغدغه­مند است، زبان را ابزاری برای واکنش‌هایی مستقیم و غیرمستقیم علیه گفتمان­های قدرت ساز ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
تحلیل منسجم قصیدة لامیة العرب (نمایی هنری از برزخ بین «آرمان» و «ادّعا»)

علی اکبر ملایی؛ رضا محمدی

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1399، صفحه 77-91

https://doi.org/10.22067/jall.v12.i1.69981

چکیده
  لامیة العرب، قصیده­ای پرآوازه، شامل 68 بیت، منتسب به شنفری ازجمله شاعران صعلوک عرب در عصر جاهلی است. پژوهش حاضر، مبتنی بر یک تحلیل منسجم یا متکامل است که همة عناصر و اثرگذارهای شرکت‌کننده در آفرینش قصیده را از زوایای مختلف فنّی، تاریخی و روانشناسی، مورد کاوش قرار می­دهد. این پژوهش درصدد است که با رویکرد تحلیل عناصر متن از جنبه­های ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
الگوهای ترجمه از زبان عربی به فارسی بر اساس چهار نسخه کهن "شهاب الأخبار" در سده های پنجم تا هفتم هجری( ارموی، دانش پژوه، شیروانی، ضیاء)

زهرا خسروی ومکانی

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1399، صفحه 92-111

https://doi.org/10.22067/jall.v12.i1.69117

چکیده
  این پژوهش بر مبنای چهار نسخه ­ی­ ترجمه­ ی فارسی کهن از کتاب «شهاب الاخبار کلمات قصار پیامبر (ص)» که شامل 1000 حدیث می‌باشد؛ صورت گرفته­است. این چهار نسخه توسط آقایان ارموی، دانش­پژوه و شیروانی و جویا جهانبخش و همکاران به چاپ رسیده است. در این مقاله ویژگی­های واژگانی و ساختاریِ این چهار نسخه­ی متعلق به سده­های پنجم ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
کارکرد نحو روایی داستان کوتاه «کرامة زوجتی» عبدالقدوس (بر اساس الگوی ساختار روایی تودورف)

علی اکبر محسنی؛ شیوا صادقی

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1399، صفحه 112-126

https://doi.org/10.22067/jall.v12.i1.59891

چکیده
    تودورف با نظریة نحو روایتی خود که جنبه‏ای از جوانب سه گانة معنایی و کلامی و نحوی بود، سازوکار نو و مستقلی برای هر اثر ادبی خصوصاً در زمینة داستان تعریف نمود و آن را در دو بخش اسطوره‌ای و ایدئولوژیک قرارداد. این الگو می‌توان بسیاری از تعارضات و اندیشه‌های نادرست حاکم بر جوامع بشر را کشف نموده و راه حل مناسبی برای آن‌ها ارائه داد. ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
جلوه های پایداری افغانستان در شعر جابر قمیحه، بررسی موردی دیوان «لِجهادِ الأفغانِ أُغَنِّی»

حامد پورحشمتی؛ کبری روشنفکر

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1399، صفحه 127-146

https://doi.org/10.22067/jall.v12.i1.75704

چکیده
  شعر پایداری در کنار عمده نگاه و کارکردهای ملّی و میهن­پرستانه­ی خود، دارای نوعی رسالت جهانی و بی‌حد و مرز است؛ چراکه با تمام قابلیت­های فنی و ادبی خود در جهت دادخواهی و برانگیختن افکار عمومی نسبت به تحوّلات ناگوار در سرنوشت سیاسی و اجتماعی سرزمین­های مختلف به کار می­رود. سرزمین افغانستان همواره در طول تاریخ، از حضور بی­دلیل ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
تحلیل گفتمان رمان «الحرب فی بر مصر» اثر یوسف القعید (براساس نظریۀ تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف)

ناصر زارع؛ رسول بلاوی؛ زهرا هاشمی تزنگی

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1399، صفحه 147-160

https://doi.org/10.22067/jall.v12.i1.77205

چکیده
  تحلیل گفتمان به‌عنوان یک رویکرد میان‌رشته‌ای در مطالعات و در قلمروهای مختلف اجتماعی استفاده می‎شود. تحلیل گفتمان انتقادی که ریشه در زبان‌شناسی انتقادی دارد در میان انواع گوناگون تحلیل گفتمان موضوع موردتوجه نورمن فرکلاف است. فرکلاف در تحلیل گفتمان انتقادی خود، به بررسی توصیف، تفسیر تعامل بین بافت و گفتمان و تبیین چگونگی تأثیر ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
تقدیس درخت در رمان «درخت انجیر معابد» و «دومة ود حامد»

رضا ناظمیان؛ ناصر میثاقی

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1399، صفحه 161-180

https://doi.org/10.22067/jall.v12.i1.62627

چکیده
  احمد محمود و طیب صالح در این دو اثر خود، ناکجاآبادی آفریده­اند که مردمانش دل در گرو درختی داشته­اند. احمد محمود در درخت انجیر معابد، تصویری از یک جامعه ترسیم کرده که افراد آن سخت به معجزه­گری و قدسیت درخت ایمان آورده و درخت را به نماد باورها و اعتقادات آیینی این مردمان خوش­باور تبدیل کرده­ا­ند و در این راستا اقدام به انجام ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
واکاوی جامعه‌شناختی ادبی در داستان کوتاه «الزیف» بر اساس اسلوب لوسین گلدمن

محمدرضا خضری؛ مریم عظمت پناه

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1399، صفحه 181-194

https://doi.org/10.22067/jall.v12.i1.79335

چکیده
  علم جامعه­شناسی ادبیات، دانش گسترده­ای است که دربردارنده­ی مجموعه­ی وسیعی از افکار و نظریات متفکران پیرامون پیوند میان ادیب و جامعه­ی وی است. ازاین‌رو مطالعات ادبی بر مبنای نظریات این اندیشمندان، گامی استوار و ضروری در زمینه­ی نقد متون ادبی به شمار می­رود و چه‌بسا نتیجه­ی پژوهش­های ادبی فارغ از این­گونه مطالعات ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
رهیافتی در بن‌مایه‌های ژانر حماسه در شعر قعقاع بن عمرو تمیمی

سید مهدی مسبوق؛ شهرام دلشاد

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1399، صفحه 195-210

https://doi.org/10.22067/jall.v12.i1.84703

چکیده
          ادبیات عربی هیچ‌گاه از حماسه به معنای یک ژانر ادبی مستقل با قواعد و هنجارهای مشخص، برخوردار نبوده است؛ اما گاه به اشعار و آثاری برمی‌خوریم که از مضامین و مؤلفه­های حماسی برخوردار است. این اشعار بیشتر به‌صورت چکامه­های بلندی هستند که مضمون حماسی در بخش­هایی از این چکامه­ها - به‌ویژه زمانی که به فخر می­پردازند- ...  بیشتر