An Analysis and Criticism of the Translations of Hafez’s Ghazals into Arabic

Document Type : research article

Author

• mohammadrazizi azizi

https://doi.org/10.22067/jall.v6i11.34065

Abstract

In the current research, eight available full as well as partial Arabic translations of the Divan of Hafez have been compiled and introduced. The Arabic translators’ success in transferring Hafiz’s artistic plays and thoughts is investigated and the quality of understanding the poems and the stylistic distinctions of the translations in source and target languages are also dealt with.
The article has also envisaged the motivation and point of view of each work and the translator’s approaches to the source text as literal, communicative and free translation. Drawing on different examples, the paper has tried to pursue the delicacies of each approach as well as the problem of consistency of the methods. Furthermore, the researcher has examined the quality of some figures of speech of Hafez’s poems as rhythm, allusion or cultural and historical references, tone, structural variation, etc. in the translations based on a descriptive-analytical methodology. While the priorities and merits of each translation are being investigated, some of the misunderstandings of the translators as well as the partial. Hafiz mostly finds a rigid personality in Arabic literature and the translations of him become less interpretable and enjoyable for the audience.

Keywords

• Hafez’s Ghazals
• Arabic translation
• literal translation
• communicative translation
• free translation

References

بدیوی، أنس و الطّیبی، حسّان، موسوعه روائع الشعر العربی: روائع الشعر الحدیث، دار المعرفه، بیروت، 2005م.

پروین گنابادی، بهرام، «جواهری»، دانشنامه جهان اسلام، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، بنیاد دائره المعارف اسلامی، تهران.

پوری، احمد، «چراغ راهنمایی ترجمه شعر»، فصلنامه علمی- فرهنگی مجله مترجم، شماره پنجاه و پنجاه و یک، سال بیستم، مشهد، 1390.

جواهری، محمد مهدی، دیوان، ط3 ، دار العوده، بیروت، 1980م.

حافظ شیرازی(شمس الدین محمد)، دیوان، نسخه محمد قزوینی و دکتر قاسم غنی، چ13 ، اقبال، تهران، 1376.

حدیدی، جواد، از سعدی تا آراگون(تاثیر ادبیات فارسی در ادبیات فرانسه)، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، 1373.

حسین بکّار، یوسف، نحن و تراث فارس، المستشاریه الثقافیه للجمهوریه الإسلامیه الإیرانیه، دمشق، 1420هـ.

حسینی، سید محمد، «نقد و نظر ترجمه دیوان حافظ به زبان عربی أغانی شیراز» ، مجلّه پژوهش نامه فرهنگ و ادب ، نشریه دانشکده زبان و ادبیات فارسی، سال دوم، شماره 3، پاییز و زمستان 1385.

الزغول، عارف، مختارات من الشعر الفارسی منقوله إلی العربیه ، ترجمه مصطفی عکرمه و عبدالناصر الحمد شعرا، الأشراف فکتور الکک ، مؤسسه جایزه عبدالعزیز سعود البابطین للإبداع الشعری، کویت، 2000 م.

زلیخه، علی عباس، مختارات من غزلیات من دیوان حافظ الشیرازی(مع الشروح و التعلیقات)، الهیئه العامه السوریه للکتّاب، دمشق، 2000م.

شبلی الصویری، عمر، حافظ الشیرازی بالعربیه شعرا، انتشارات اتحاد الکتّاب اللبنانیین، بیروت، 2006 م.

شمس الدین، محمد علی، شیرازیات: 75 قصیده غزل، اتحاد الکتّاب اللبنانیین، بیروت، 2005.

الشواربی، ابراهیم أمین، غزلیات حافظ: دیوان حافظ الشیرازی، انتشارات مهر اندیش، تهران، 1377.

الصاوی، صلاح، دیوان العشق، مرکز النشر الثقافی رجاء، تهران، 1367.

صفوی، کورش، هفت گفتار درباره‌ی ترجمه، چ9 ، نشر مرکز، کتاب ماد، تهران، 1388.

غفرانی، محمد و غیره، «فی مکتبتنا»، مجله الدراسات الأدبیه، بهار و تابستان، شماره 25 و 26 ، 1344.

الفراتی، محمد، روائع من الشعر الفارسی، جلال الدین الرومی سعدی الشیرازی حافظ الشیرازی، وزاره الثقافه والارشاد القومی، دمشق، 1963م.

الفراتی، محمد، «نموذج من ترجمه دیوان حافظ الشیرازی إلی العربیه شعرا» ، الدراسات الادبیه، پاییز و

زمستان، شماره 19 و 20 ، 1342.

الکک، ویکتور، «چهل سال برای ترجمه‌ عربی بخشی از اشعار حافظ تلاش کردم» ، خبرگزاری مهر، (20/ 7 /1390).