نمادهای پایداری زنان در شعر فدوی طوقان

احمدی چناری احمدی چناری؛ حبیبی حبیبی

دوره 3، شماره 4 ، مرداد 1390

https://doi.org/10.22067/jall.v3i4.9311

چکیده
  مساله محوری این جستار، بررسی و تبیین جایگاه زنان در جریان مقاومت فلسطین از طریق واکاوی نمادهای مربوط به آنها در شعر فدوی طوقان است. او به عنوان نماینده و الگوی شعر پایداری بانوان شناخته می شود و اشتهارش تا حدی در سایه شخصیت ادبی برادرش، ابراهیم طوقان ، قرار گرفته است. فدوی، نقش مهمی در ترسیم مجاهدات‌های زنان فلسطینی در مبارزه علیه ...  بیشتر

ویژگی‌های فنی و موضوعی داستان در آثار بهاء طاهر

اصغری اصغری

دوره 3، شماره 4 ، مرداد 1390

https://doi.org/10.22067/jall.v3i4.9312

چکیده
  بهاء طاهر یکی از داستان‌نویسان برجسته مصر است و دارای 10 اثر داستانی است. وی اصولاً نویسنده‌ای رئالیست است که از امکانات فنی مکتب هنری رئالیسم به طور کامل بهره برده است. هدف ما در این مقاله، شناساندن ویژگی های تکنیکی و محتوایی داستان‌های بهاءطاهر است. از این رو، در بخش نخست به ویژگی‌های قالب داستانی در آثار او می پردازیم و با پیرنگ ...  بیشتر

دغدغه های اجتماعی شعر عبدالوهاب البیاتی و مهدی اخوان ثالث

رجبی رجبی

دوره 3، شماره 4 ، مرداد 1390

https://doi.org/10.22067/jall.v3i4.9313

چکیده
  شعر معاصر، تعهد به مسائل اجتماعی انسان را سرلوحه مضامین خویش قرار می دهد و شاعرانی را به تاریخ معرفی می کند که در راستای تصویر مفاهیم اجتماعی و حل مشکلات جامعه می کوشند. از برجسته ترین شاعرانی که در این فضا حرکت می کنند، عبدالوهاب البیاتی و مهدی اخوان ثالث هستند. آن ها در دو جامعه با شرایط اجتماعی مشابهی زندگی می کنند و با توجه به زمینه ...  بیشتر

بررسی تطبیقی اسطوره سندباد در شعر بدرشاکر السیاب و خلیل حاوی

سلیمی سلیمی؛ صالحی صالحی

دوره 3، شماره 4 ، مرداد 1390

https://doi.org/10.22067/jall.v3i4.9314

چکیده
  بدر شاکر السیاب شاعر عراقی و خلیل حاوی شاعر لبنانی، هر دو نسبت به زندگی و وضعیت نابسامان جامعه خویش که در گرداب عقب ماندگی، جهل و استبداد غرق بوده، به شدت بدبین بوده اند. به کارگیری هنرمندانه میراث گذشته و اسطوره ها و از آن جمله، وصف افسانه سفرهای ماجراجویانه سندباد در شعر این دو، ابزاری مناسب برای بیان واقعیت‌های تلخ جامعه آن روز ...  بیشتر

نمود پارناسیسم در معلّقه امرؤالقیس

عرب عرب؛ صدیقی صدیقی

دوره 3، شماره 4 ، مرداد 1390

https://doi.org/10.22067/jall.v3i4.9315

چکیده
  ممکن است این سؤال در ذهن خواننده مقاله مطرح شود که انگیزه جستجو و بررسی ویژگیهای پارناسیسم در شعر یک شاعر جاهلی عرب که صدها سال پیش از ظهور این مکتب می‌زیسته است، چیست؟ آیا «امرؤالقیس» پیش تر از زمان خویش ره پیموده یا مسئله چیز دیگری است؟! حقیقت آن است که پارناسیسم گرچه نامی جدید برای یک مکتب ادبی نوپا در قرن نوزدهم است، ولی بسیاری ...  بیشتر

نقد و بررسی وامگیری قرآنی در شعر احمد مطر

معروف معروف

دوره 3، شماره 4 ، مرداد 1390

https://doi.org/10.22067/jall.v3i4.9316

چکیده
  احمد مطر از شاعران برجسته عراقی است که در جهان معاصر عرب شهرت بسیار دارد. از آنجا که قرآن کریم و متون دینی مرجع اصلی الهام همه شاعران است، احمد مطر نیز از این قاعده مستثنی نیست. وامگیری قرآنی در شعر او که برخاسته از درک و خرد هوشمندانه اوست، شیوه‌ای منحصر به فرد دارد. این مقاله بر آن است تا به سؤالهای زیر پاسخ دهد: 1. آیا نظریه تناص (بینامتنی) ...  بیشتر

بن‌مایه‌های افسانه شهرزاد ایرانی در نمایشنامه شهرزاد توفیق‌الحکیم

نوین نوین؛ میرزائی میرزائی

دوره 3، شماره 4 ، مرداد 1390

https://doi.org/10.22067/jall.v3i4.9317

چکیده
  افسانه شهرزاد، مشهورترین افسانه هزار و یک‌شب ، الهام‌بخش آثار ادبی فراوانی در ادبیات عرب گشته است. توفیق الحکیم با الهام از این اثر، نمایشنامه زیبای خود را با نام شهرزاد آفرید که ارزیابان ادبی آن را شاهکاری در نمایشنامه‌نویسی دانسته‌اند. تحلیل این نمایشنامه و مقایسه آن با افسانه شهرزاد هزار و یک‌شب براساس روش ادبیات تطبیقی، بیانگر ...  بیشتر

تسهیل نحو در پرتو آموزش

حسینی Baqer حسینی؛ خسروی خسروی

دوره 2، شماره 3 ، تیر 1389

https://doi.org/10.22067/jall.v2i3.8966

چکیده
  قواعد نحوی در زبان عربی از ارکان مهم آموزش این زبان به شمار می‌آید. اما این امر پیوسته با مشکل پیچیدگی قواعد روبرو بوده است. بدون شک عوامل متعددی در مشکل بودن آموزش و فراگیری قواعد نحوی دخیل است. از جمله این عوامل می‌توان به خشک و بی‌روح بودن این ماده آموزشی، قدیمی بودن روش‌های تدریس، عدم توجه به هدفمندی تعلیم و تعلم آن اشاره کرد. علاوه ...  بیشتر

تأثیر زبان فارسی بر ادبیات عربی عصر جاهلی

حسینی اجداد نیاکی حسینی اجداد نیاکی

دوره 2، شماره 3 ، تیر 1389

https://doi.org/10.22067/jall.v2i3.8971

چکیده
  در زمینة شناخت تأثیر و تأثّر فرهنگ ها بر یکدیگر و شناخت میزان آن شاید رواج و گستره نفوذ واژه ها در یک منطقه صادق ترین گواه بر میزان تأثیرگذاری تمدنی بر تمدن دیگر باشد. در این مقاله تلاش شده به بررسی نفوذ واژگان فارسی در اشعار عربی عصر جاهلی و به تبع آن به بررسی نوع آن نفوذ، و نیز نقشی که حکومت تابع ایران در رونق-بخشی اشعار جاهلی داشت، ...  بیشتر

غموض و شعر سوررئالیسیتی و سمبولیک عربی

ابویسانی ابویسانی

دوره 1، شماره 2 ، تیر 1389

https://doi.org/10.22067/jall.v1i2.8923

چکیده
  غموض و ابهام، واژه‌هایی هستند که به هنگام سخن گفتن از آنها یا در هنگام نقد شعر و حکم دربارۀ آن، هردو به یک معنا به کار می روند، حال آنکه تفاوت قابل توجهی میان آنها دیده می شود. غموض، با مفهوم مثبت خود در شعر، جایگاه غیرقابل انکاری را به خود اختصاص داده، به علاوه، این شعر نیز در برجسته ترین نمونه های خود با ویژگیِ غموض شناخته شده است. ...  بیشتر

شیوه های پردازش مشاهیر خاورشناسی به تاریخ ادبیات عربی

دادخواه دادخواه؛ سعدونی سعدونی

دوره 2، شماره 3 ، تیر 1389

https://doi.org/10.22067/jall.v2i3.8973

چکیده
  در این نوشتار، با گذری بر مطالب و موضوعات موجود در کتاب های دسته ای از خاور شناسان پیرامون ادبیات عربی ؛ سبک تاریخ ادبیات نویسی وگرایش فکری و شیوه کار آنان، مورد بررسی وارزیابی قرار گرفته است.شناخت روش کار آنان در این زمینه، به ما کمک می کند تا دیدگاه‌های ویژه ایشان را بهتر بشناسیم و ضمن درک جایگاه " تاریخ ادب عربی" در مطالعات خاورشناسان؛ ...  بیشتر

قیاس و سماع نحوی از دیدگاه ابوعلی فارسی

دکتر رضایی دکتر رضایی؛ یاری یاری

دوره 2، شماره 3 ، تیر 1389

https://doi.org/10.22067/jall.v2i3.8974

چکیده
  نحویان از همان آغاز پیدایش نحو، به تدوین قواعد زبان عربی که قرآن به آن نازل گشته بود، همت گماشتند. آنان در این راه، چند اصل را مورد توجه قرار دادند: 1) برای تدوین قواعد نحو، تنها به زبان قبایل فصیح و اصیل عرب و نیز راویان مورد وثوق استناد کردند 2) قواعد نحو را بر لغت « مطّرد » و غالب در میان عرب‌ها بنیان نهادند و هر چه غیر آن را «شاذّ» و نادر ...  بیشتر

دلالتهای نمادین رنگ سبز در شعر عبدالمعطی حجازی

سیفی سیفی؛ انصاری انصاری

دوره 1، شماره 2 ، تیر 1389

https://doi.org/10.22067/jall.v1i2.8936

چکیده
  بی شکّ، رنگ از عوامل مهمّ خلق اثر هنری، بویژه شعر است. شاعر در آفرینش اثر خود گاه رنگ را به خاطر زیباییهای حسّی به کار می گیرد تا ارزشهای درونی آن را پدیدار سازد، امّا گاهی هم هنرمند از این مراحل پا فراتر نهاده و مفاهیم نمادین رنگها را موضع توجّه خود قرار می دهد تا از این راه، مفاهیم ذهنی خود را به کمک رنگهای درخشان به صورت نماد به تصویر ...  بیشتر

تناسب بین موقعــیت متنی و متـن در رومیّات ابوفراس(تحلیل سبکی قصیده‌ای * از رومیّات)

دکتر صدقی دکتر صدقی؛ دکتر فلاحتی دکتر فلاحتی؛ ملایی ملایی

دوره 2، شماره 3 ، تیر 1389

https://doi.org/10.22067/jall.v2i3.8975

چکیده
  تحلیل تجربه‌ شعری ابوفراس در قصیده‌ای از رومیات او و تببین عناصر سازنده‌ آن از جنبه‌های بلاغی، دلالیّ و نحوی اساس این گفتار را تشکیل می دهد. در این جستار طبیعت ویژه قصیده در گزینش شیوه تحلیلی به کار گرفته شده مؤثّر بوده و رسیدن به نتیجه تحقیق را هموارتر ساخته است. این مقاله از شیوه تحلیل گفتمان شعری که تکنیکی مؤثر برای کشف مقاصد ...  بیشتر

متناقض نما در شعر معاصر عربی بر اساس شعر«محمود درویش»،« امل دنقل»و« سعدی یوسف»

صیادی نژاد صیادی نژاد

دوره 1، شماره 2 ، تیر 1389

https://doi.org/10.22067/jall.v1i2.8938

چکیده
  یکی از انواع آشنایی زدایی در زبان انتخاب بیان پارادوکسی است که علمای بلاغت ما آن را نشناخته و جزو تضاد به شمار آورده اند.گرچه در ادب عربی از دیرباز متناقض نما به کار رفته است، امّا به عنوان ترفندی شاعرانه در کتاب های صناعات شعری نیامده و شاعران از طریق ادبیّات غرب با آن آشنا شده اند. پارادوکس در زبان شعر معاصر عرب در دو ساختار نحوی و ...  بیشتر

تاریخ شعری عربی؛ حسن قریحة علمای شیعه در دو قرن اخیر

عبداللهی عبداللهی؛ امام زاده امام زاده

دوره 2، شماره 3 ، تیر 1389

https://doi.org/10.22067/jall.v2i3.8976

چکیده
  تاریخ شعری صناعتی ادبی است که شاعر در آن، تاریخ وقوع حوادث و وقایع مهم و تلخ و شیرین را با ماده تاریخی مناسب ضمن یک یا چند بیت خود می‌آورد. این صنعت زیبای شعری در اشعار برخی از علمای شیعه، در دو قرن اخیر به گونه‌ای جذاب و زیبا دیده می‌شود. این گفتار مناسبت‌ها و مضامینی که در برهة زمانی یادشده در شعر علمای شیعه به صورت ماده تاریخ شعری ...  بیشتر

نقدی بر انتخاب موضوع و عنوان مقاله در مجلات علمی – پژوهشی زبان و ادبیات عربی

عسکری Dr. Askari عسکری

دوره 1، شماره 2 ، تیر 1389

https://doi.org/10.22067/jall.v1i2.8939

چکیده
  یکی از معیارهای ارزشیابی و داوری مقالات علمی پژوهی، اهمّیّت و ضرورت موضوع تحقیق، تنظیم عنوان مناسب برای آن می باشد. صاحب نظران در زمینة بهبود روشهای تحقیق به یافته ها و تجربه های ارزشمندی دست یافته اند که منجر به تعیین معیارهایی برای انتخاب موضوع و تنظیم عنوان مناسب برای آن شده است. این معیارها شامل محدود و محصور بودن موضوع، جدید و ...  بیشتر

حسن تعبیر در زبان وادبیات عربیشیوه ها و انگیزه ها

دکتر نوروزی دکتر نوروزی؛ عباس زاده عباس زاده

دوره 2، شماره 3 ، تیر 1389

https://doi.org/10.22067/jall.v2i3.8979

چکیده
  تابو ها مقولات و مفاهیمی است که به واسطه حرمت عرفی یا اجتماعی و دینی از ذکر یا استفاده آن می‌پرهیزند. این حرمت و ناخوشایندی تابوها، انسان را به پردازش مفاهیم ناخوشایند، زشت، خشن و گستاخانه، در قالبی زیبا، خوشایند و پسندیده و دور از صراحت لهجه سوق داده است که از این شیوه معناپردازی به حسن تعبیر یاد شده است. مقوله حسن تعبیر از آغاز ...  بیشتر

تغزّل با بهره‌گیری از حروف الفبا در شعر فارسی و عربی

معروف معروف

دوره 1، شماره 2 ، تیر 1389

https://doi.org/10.22067/jall.v1i2.8940

چکیده
  پس از اختراع شکلهای تصویری توسّط فینیقیان، این شکلها در قالب حروف به زبان عربی و سپس فارسی منتقل شد. پس از آن، شاعران دو زبان در دوره‌های مختلف با بهره‌گیری از شکل ظاهری این حروف تعابیر تغزّلی ارزنده‌ای را به عرصۀ ادبیات فارسی و عربی عرضه نموده‌اند که به نوبۀ خود شاهکار ادبی ارزنده‌ای محسوب می‌شود. در این مقاله شواهد متعدّدی از ...  بیشتر

اندیشه آرمانشهر در قصیده « علی بساط الریح» فوزی معلوف

منتظمی منتظمی؛ نوروزی نوروزی؛ احمدی چناری احمدی چناری

دوره 1، شماره 2 ، تیر 1389

https://doi.org/10.22067/jall.v1i2.8941

چکیده
  آرمانشهر، جامعه‌ای آرمانی و مطلوب در خیال و رویای بسیاری از اندیشمندان بزرگ است که خاستگاه اوّلیۀ آن، ایده آلیسم افلاطونی در کتاب جمهوریت می باشد. این مقاله به تحلیل اندیشه آرمانشهری « فوزی معلوف» از نام آوران رمانتیسم عربی ـ در قصیده «علی بساط الرّیح » می پردازد. به این منظور، ابتدا مفهوم آرمانشهر و علت اوج گیری این اندیشه در مکتب ...  بیشتر

پژوهشی در مضامین داستان کوتاه در آثار عبد السلام عُجیلی

میرزایی نیا میرزایی نیا؛ زیبایی زیبایی

دوره 1، شماره 2 ، تیر 1389

https://doi.org/10.22067/jall.v1i2.8942

چکیده
  عبد السّّلام عُجیلی پزشک، ادیب و داستان نویس معاصر سوری با سبک خاص و شیوة شخصی اش در توصیف و بیان، حلقة اتّصال بین نویسندگان پیشگام دهه های سی و چهل قرن بیستم از سویی و نوپردازان دهه های پنجاه و شصت از سوی دیگر است. آفرینشهای هنری او آمیخته ای از تواناییهای این دو نسل است. او سبکی آسان، شیوا و غیر متصنّع دارد. از پدیده های بارز شیوه بیان ...  بیشتر

اسطوره‌های برجسته در شعر عبدالوهّاب البیّاتی

نجفی ایوکی نجفی ایوکی

دوره 1، شماره 2 ، تیر 1389

https://doi.org/10.22067/jall.v1i2.8943

چکیده
  عبدالوهاب البیّاتی ( 1999 – 1926.م) از‌جمله شاعرانی است که اسطوره در شعرش حضوری فعّال دارد و از بسامدی بالا برخوردار است و سازه اصلیِ تفسیر پذیرترین سروده هایش را تشکیل می دهد. او با فراخوانی اسطوره های کهن و دخل و تصرّف در آنها، در پی آن است تا ضمن اصالت بخشی به اثر ادبی خود، پوشیده تر و ادبی تر به ابراز ایده هایش بپردازد. کار او نقل ساده ...  بیشتر