نقد ادبی
ندا تصدیقی مؤخر؛ مرضیه آباد
چکیده
امروزه باوجود پیشرفت وسایل نقلیه و نیز راههای ارتباطی مثل تلفن و فضای مجازی، انسان معاصر بیش از پیش تنهایی را تجربه میکند. روانشناسی بهعنوان یکی از حوزههای مهم در ارتباط با انسان و مشکلات روحی وی درصدد تبیین و درمان این احساس تنهایی برآمده و شیوههای درمانی متعددی را ارائه کرده است. عدهای از روانشناسان، ازجمله اروین یالوم ...
بیشتر
امروزه باوجود پیشرفت وسایل نقلیه و نیز راههای ارتباطی مثل تلفن و فضای مجازی، انسان معاصر بیش از پیش تنهایی را تجربه میکند. روانشناسی بهعنوان یکی از حوزههای مهم در ارتباط با انسان و مشکلات روحی وی درصدد تبیین و درمان این احساس تنهایی برآمده و شیوههای درمانی متعددی را ارائه کرده است. عدهای از روانشناسان، ازجمله اروین یالوم (Irvin D. Yalom)، درمان وجودی (Existential therapy) را پیشنهاد میکنند. درمان وجودی یک شیوهدرمانی نیست بلکه رویکردی فلسفی است که بر شیوۀ کار و عملکرد مشاور و رواندرمان گر تأثیر میگذارد. عدنان الصائغ بهعنوان یک شاعر مدرن و چهبسا پستمدرن در برخی اشعار خود به بیان وضعیت زندگی انسان در دورۀ معاصر پرداخته است؛ غم، آوارگی، جنگ، دوری از وطن و تنهایی بیشترین بسامد را در اشعار وی دارند. بخصوص که خود شاعر طعم غربت را چشیده است. در این جستار، نگارندگان برخی از اشعار عدنان الصائغ را در حوزهی انواع تنهایی و راههای درمان آن با رویکرد وجودی اروین یالوم بررسی کردهاند؛ ابتدا اشعار را با روش توصیفی-تحلیلی شرح داده و سپس به بیان وجوه اشتراک بین روشهای درمان اروین یالوم و عدنان الصائغ پرداختهاند. مضمون تنهائی در غالب اشعار عدنان مربوط بهتنهایی وجودی است که نسبت بهتنهایی درونی و تنهایی بین فردی بسامد بیشتری دارد. به همین ترتیب نیز شیوههای درمان تنهایی وجودی در اشعار وی ازجمله پناه بردن به خیال و رؤیا، روی آوردن به عشق و عزلتنشینی بیشتر در شعر عدنان نمود پیداکرده است. اینگونه شعرها هم به خود شاعر درگذر از این تنهایی گریزناپذیر کمک کرده است و هم به مخاطبهای او سرنخها و نشانههایی برای مهار این احساس تنهایی ارائه داده است. از این حیث پژوهش حاضر میتواند مؤید نقش هنر در حوزهی درمان باشد و به پژوهشگران حوزهی هنردرمانی کمک کند
مرضیه آباد؛ مریم کیانی
چکیده
خلیل حاوی، شاعر نامآور لبنانی است که با اشعار عمیق و معانی فلسفیاش، به عنوان شاعرِ فیلسوفِ معاصر عرب، شناخته شد. علاوه بر معانی فلسفیاش که از او چهرهای متفاوت از دیگر شاعران معاصر ارائه میدهد، عرصهی شگفت انگیزِ دیگری که حاوی یکه تازِ بیرقیب آن است، ساحت زبان و صورت شعر است. از جمله زیباترین چکامههای حاوی، قصیده-ی ...
بیشتر
خلیل حاوی، شاعر نامآور لبنانی است که با اشعار عمیق و معانی فلسفیاش، به عنوان شاعرِ فیلسوفِ معاصر عرب، شناخته شد. علاوه بر معانی فلسفیاش که از او چهرهای متفاوت از دیگر شاعران معاصر ارائه میدهد، عرصهی شگفت انگیزِ دیگری که حاوی یکه تازِ بیرقیب آن است، ساحت زبان و صورت شعر است. از جمله زیباترین چکامههای حاوی، قصیده-ی «لعازر عام1962» است که شکل و صورت آن، در زیباترین هیئت تجلی یافته و در پیوندی عمیق با معناست. با توجه به تمرکز بیشتر پژوهش های ادبی پیرامون آثار خلیل حاوی بر محتوا و معانی ، ضرورت وجود پژوهشی متن محور احساس می شد. در این مقاله، نگارندگان می کوشند با نگاه فرمالیستی و متن محور، ادبیت یا به تعبیری وجه ادبی قصیدهی لعازر، یکی از زیباترین قصاید خلیل حاوی را مورد بررسی قرار دهند و از دریچهی سازههای شعرآفرینی چون رستاخیز واژگان و آشنایی زدایی و تبیین نقش مهم این دو عنصر در انتقال معنا، اعجاز شعری حاوی را بر دوستداران شعر عربی روشن تر گردانند. در این پژوهش مشخص گردید که خلیل حاوی با ابداع در اسالیب زبانی و به کارگیری شگردهای ادبیت متن، تا حد زیادی توانسته است، سازه های زبانی را به بهترین شکل در خدمت معنا به کارگیرد و پیوند محکمی میان دو عنصر زبان و معنی برقرار کند.