نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.
2 دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
چکیده
بسیارند کسانی‌که در باب عشق سخن رانده‌اند ولی از اولین کسانی‌که بدان پرداخته است، ابن‌حزم، ادیب و فقیه و فیلسوف اندلسی؛ کسی‌که جامع علوم زمان خویش است؛ او در کتاب طوق‌الحمامه به صورت بی‌سابقه و بی‌مانند به‌سان روانشناسی به عشق پرداخته است و کتاب خویش را بر سی باب مشتمل نموده و بر هر بابی اسمی قرار داده و در بیان و بررسی این ابواب قلم نهاده است، در سویی دیگر یکی از اندیشمندان حوزه روانشناسی به نام رابرت استرنبرگ رئیس پیشین انجمن روانشناسان آمریکا، عشق را به سان مثلثی می‌داند که از سه ضلع «صمیمیت/ intimacy » «میل/ passion » و «تعهد/ commitment» شکل گرفته و رابطه هریک از این اضلاع انواع عشق را شکل می‌دهند. هرچند با وجود غنای ادبیات عربی در مسأله روانشناسی عشق، هنوز به اندازه‌ای شایسته‌ای بدان پرداخته نشده، لذا جای خود داشت تا بدین موضوع از منظر این نظریه مهم حوزه روانشناسی پرداخته شود. نوشته حاضر تلاش نموده تا به شیوه تحلیلی – توصیفی، این نظریه را که به دیدگاه-های ابن‌حزم بسی نزدیک است بر کتاب طوق الحمامه تطبیق دهد و بدین وسیله روشن گردد که طوق الحمامه کدامین مؤلفه ها را داراست؟ وکدامیک بسامد بیشتری دارند؟ او در این اثر کوشیده به مدد تجربه‌ی شخصی خویش انواع عشق را واکاوی نموده علل و آفتهایش را بررسی نماید. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که عناصر «صمیمیت» «میل» و «تعهد» در کتاب به صورت چشمگیری و به طرق مختلف به شکل داستان گونه در لابلای اشعار آمده‌اند یا به شیوه نثر نمود یافته‌اند، همچنین یافته های پژوهش حاکی از انطباق این نظریه بر کتاب طوق الحمامه است، از سویی دیگر در خلال پژوهش عیان شد که شیدایی و عشق آرمانی از بیشترین بسامد در این کتاب برخوردارند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)
ارسال نظر در مورد این مقاله