نور محمد خدایاری؛ حسن عبدالهی؛ علی نوروزی
چکیده
تقابل معنایی یکی از ابزارهای هنری و زیبایی آفرین است که بالاترین مراتب زیبایی را در ساختار و محتوای قرآن کریم باعث گشته است. توجه و مطالعهی زیباشناسی تقابل و ساختارهای تقابلی در آیات ارجمند قرآن میتواند با تقدیم مفاهیم نهفتة ارزشمند و دادههای هنری احساسبرانگیز، به بازنمودن برخی ابهامات و پیچشهای معنایی در آنها ...
بیشتر
تقابل معنایی یکی از ابزارهای هنری و زیبایی آفرین است که بالاترین مراتب زیبایی را در ساختار و محتوای قرآن کریم باعث گشته است. توجه و مطالعهی زیباشناسی تقابل و ساختارهای تقابلی در آیات ارجمند قرآن میتواند با تقدیم مفاهیم نهفتة ارزشمند و دادههای هنری احساسبرانگیز، به بازنمودن برخی ابهامات و پیچشهای معنایی در آنها کمک کند و تا حدود زیادی به نیازها و پرسشهای روح و عقل انسان پاسخ گفته و بر آنها تأثیر گذارد و ازآنجاکه تقابل در قرآن کریم جلوهای از زیباییها و شگفتیهای این کتاب آسمانی و وجهی از وجوه اعجاز آن است، ضرورت و اهمیت بررسی نقش ساز وکار تقابل در این سوره که از ویژگیهای خاصی برخوردار است، بهخوبی آشکار میگردد. در این پژوهش ضمن شناسایی این سازوکار و ابزار هنری در سورهی آل عمران، تأثیر آن در ایجاد توازن آوایی و زیبایی ساختار و ایجاد پیوند و توازن معنایی و زیبایی محتوای این سوره مورد بررسی قرارگرفته است. در این راستا ابتدا به بررسی معنای لغوی و اصطلاحی واژهی"تقابل" و اهمیت و جایگاه آن در ایجاد زیبایی سخن پرداختهشده و سپس با تحلیل نمونههایی از انواع تقابل معنایی در سورهی آلعمران، روشن میشود که چگونه این ابزار بلاغی توانسته است در این سوره انسجام آوایی و وحدت ساختاری ایجاد کند و در انسجام و وحدت معنایی آیات و تقدیم مفاهیم والا در آنها نقش داشته باشد. و با تقابلسازی صفات خداوند باعث ارائهی تعریف جامع و کاملی از خداوند یکتا در این سوره شده و تسلط همه جانبة او بر امور هستی از ازل تا ابد را اثبات کرده و به نفی همهی خدایان ادّعایی کافران پرداخته است.
حامد نقشبندی؛ سید محمد باقر حسینی؛ علی نوروزی؛ حسین ناظری
چکیده
یکی از مظاهر فرهنگ و تمدن و ادبیات هر کشور، امثالوحکم، یا همان گفتار کوتاه و حکیمانهای است. امثالوحکم درواقع، همان سنتها، عادات و تعابیر مردمی است که با دربرداشتن حکایات، تعالیم دینی، تذکرات، موعظهها و اندرزها، ساختار اساسی زندگی اجتماعی، سیاسی، دینی و فرهنگی جامعه انسانی را شکل میبخشد و در پرتو آن اقوام و نسلها هویت مییابند. ...
بیشتر
یکی از مظاهر فرهنگ و تمدن و ادبیات هر کشور، امثالوحکم، یا همان گفتار کوتاه و حکیمانهای است. امثالوحکم درواقع، همان سنتها، عادات و تعابیر مردمی است که با دربرداشتن حکایات، تعالیم دینی، تذکرات، موعظهها و اندرزها، ساختار اساسی زندگی اجتماعی، سیاسی، دینی و فرهنگی جامعه انسانی را شکل میبخشد و در پرتو آن اقوام و نسلها هویت مییابند. ایران با سابقه کهن و تاریخی خود، سرزمین حکمتها و مثلهاست و در جای جای این سامان، ادبا و علما، گامهای بلندی در این زمینه برداشتهاند و تألیفات ارزشمندی از خویشتن برجای نهادهاند؛ که در این میان، سرزمین خراسان را جایگاهی برجسته و منحصربهفرد است. شاید بیجا نباشد اگر ادعا کنیم که ادبای این دیار، گوی سبقت را، در اشاعه فرهنگ و تمدن، از بسیاری از ملل دیگر ربودهاند که ثعالبی نیشابوری یکی از نمونههای برجسته و شاخص این گروه بشمار میآید؛ بهطوریکه نام وی بر تارک فرهنگ ایران و خراسان؛ بلکه جهان عرب و اسلام، میدرخشد. ما در این مقاله برآنیم تا امثالوحکم بهکاررفته در آثار متعدد و کم نظیر این ادیب گرانمایه را، که در لابهلای بیشتر آنها، ردّ پای دین و اعتقاد عمیق او را به اسلام میتوان ملاحظه کرد، موردبررسی، اهتمام و دقت نظر قرار دهیم.
علی نوروزی
چکیده
دلالت عقود از دلالت های پنجگانه ای است که جاحظ در کتاب «البیان و التبیین» از آن نام برده است و مقصود از آن، شمردن و نمایش دادن اعداد با خم و راست کردن انگشتان و قرار دادن آنها در اشکال گوناگون است. در برخی متون نظم و نثر و روایات و اخبار از جمله خبر اسلام آوردن ابو طالب، کاربرد عقود قابل مشاهده است که خود گواهی است بر رواج این گونه شمارش ...
بیشتر
دلالت عقود از دلالت های پنجگانه ای است که جاحظ در کتاب «البیان و التبیین» از آن نام برده است و مقصود از آن، شمردن و نمایش دادن اعداد با خم و راست کردن انگشتان و قرار دادن آنها در اشکال گوناگون است. در برخی متون نظم و نثر و روایات و اخبار از جمله خبر اسلام آوردن ابو طالب، کاربرد عقود قابل مشاهده است که خود گواهی است بر رواج این گونه شمارش از دیر باز . فهم متونی از این دست جز در پرتو آشنایی با این اسلوبِ شمارش میسّر نیست. هدف این مقاله بررسی دلالت عقود با تکیه بر برخی دست نوشته های موجود عربی در حساب عقودو مقایسه نمادهای این دستگاه شمارش با نمادهای آن در کتاب «سوما»، نوشته پاچئولی ریاضیدان مشهور ایتالیایی است، و در پی آن شرح متونی خواهد آمد که فهم آنها به آشنایی با نمادهای حساب انگشتی بستگی دارد.