رضا افخمی عقدا؛ محسن زمانی؛ وصال میمندی
چکیده
شعر بستری مناسب برای بیان ذهنیات، تجسم احساسات و تجلّی اندیشهها، نگرشها و آرمانهاست و سبکشناسی نیز ابزاری مناسب برای شناسایی هویّت انسانی، علمی، ادبی و ایدئولوژیک شاعر و نفوذ به دنیای درون اوست. سبکشناسی جدید علاوه بر مباحث سبکشناسی سنّتی، به محتوا، تأثیرگذاری افکار، اندیشهها، ایدئولوژی، مخاطبان و حتی فضای خلق ...
بیشتر
شعر بستری مناسب برای بیان ذهنیات، تجسم احساسات و تجلّی اندیشهها، نگرشها و آرمانهاست و سبکشناسی نیز ابزاری مناسب برای شناسایی هویّت انسانی، علمی، ادبی و ایدئولوژیک شاعر و نفوذ به دنیای درون اوست. سبکشناسی جدید علاوه بر مباحث سبکشناسی سنّتی، به محتوا، تأثیرگذاری افکار، اندیشهها، ایدئولوژی، مخاطبان و حتی فضای خلق اثر توجه دارد و به بررسی این موارد در لایههای زبانی، ادبی و اندیشگانی میپردازد تا بتواند تصویر دقیقتری از شاعر ارائه دهد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی موضوعات محوری قصیده «عبدالله الإرهابی» و تقابل اندیشه و اعتقاد شاعر با اندیشه حکّام و سران عربی و نمود آن در لایههای مختلف زبانی، ادبی و اندیشگانی و همچنین چگونگی رویکرد شاعر با مسائل سیاسی-اجتماعی به روش توصیفی–تحلیلی انجام شده است. یافتههای تحقیق نشان داد که شاعر ضمن اعتقاد به مفاهیم بلند اسلامی و دینی چون شهادت، پایداری، قصاص، حمایت از مظلوم و... و با رویکرد واقعگرایانه و عینی به مسائل جامعه، به مقابله با ظلم و ستم طبقه حاکم و اهداف سازشکارانه آنان با دشمنان بیگانه پرداخته و بر قیام مسلحانه بهعنوان تنها راهحل کارآمد در مقابله با اندیشه و اهداف آنان تأکید میورزد؛ بهگونهای که این تقابل اندیشه را میتوان در سطوح مختلف زبانی قصیده بهویژه در سطح واژگان با بسامد واژگان حسی و رمزگان انقلابی و در سطح ادبی در تشبیهات حسی و ملموس شاعر و تضاد معانی دنبال نمود که سبکی صریح، حسی، هیجانی و واقعگرایانه به این قصیده شاعر بخشیده است.
حجت اله فسنقری؛ راضیه کارآمد
چکیده
سبکشناسی لایهای با رویکرد تحلیل ادبی، متن را در پنج لایه آوایی، واژگانی، نحوی، بلاغی و ایدئولوژیک بررسی میکند. این نوشتار در پی آن است تا با روش توصیفی – تحلیلی، دعای ابوحمزه ثمالی را در دو لایه نحوی و بلاغی مورد بررسی قرار دهد و به این پرسش پاسخ دهد که مباحث علم نحو، بیان و بدیع چگونه در این دعا نمود پیدا کرده و سبک امام سجّاد (ع) ...
بیشتر
سبکشناسی لایهای با رویکرد تحلیل ادبی، متن را در پنج لایه آوایی، واژگانی، نحوی، بلاغی و ایدئولوژیک بررسی میکند. این نوشتار در پی آن است تا با روش توصیفی – تحلیلی، دعای ابوحمزه ثمالی را در دو لایه نحوی و بلاغی مورد بررسی قرار دهد و به این پرسش پاسخ دهد که مباحث علم نحو، بیان و بدیع چگونه در این دعا نمود پیدا کرده و سبک امام سجّاد (ع) در این دو لایه دارای چه ویژگیهای برجستهای است؟ محورِ اصلی این دعا، تحمید و تقدیس خدا، اقرار به گناه و طلب عفو و بخشایش خداوند است. در لایه نحوی، جملههای این دعا همپایه است و بر پایة نحو معیار عربی شکلگرفته و اگر عدولی از آن صورت گرفته، در خدمت معنا بوده است؛ کثرت جملات انشایی با ظرافتهایی خاص متناسب با فضای مناجات و دعا در آن دیده میشود و اسلوب ندا در جایجای این دعا بهوفور پراکنده است. تشبیهات معقول به محسوس، مجاز، استعاره، کنایه و آرایههای بدیعی تضاد و مقابله از مهمترین و پربسامدترین عناصر سبکساز جهت برجستهسازی کلام در لایه بلاغی است که امام برای آنکه مفاهیم عرفانی را بهصورت محسوس و عینی برای خواننده به تصویر بکشد و صبغه اقناع و تأثیرگذاری کلام خویش را بیشتر نماید از این آرایههای بلاغی بهمقتضای سخن به نیکویی بهره برده است؛ بهطورکلی نحو و صور بیانی و بدیعی به متن تفاعل و پویایی بخشیده و تصویرگرِ تفکّر و اندیشه عارفانه امام (ع) است.
علی نجفی ایوکی؛ سید رضا میر احمدی
چکیده
سروده «بکائیّه إلی شمس حزیران» از جمله سرودههای انتقادی وکوبنده عبدالوهاب البیاتی شاعر نامدار معاصر عربی(1926-1999) است که با زبانی ساده و درعین حال مبهم، به بازنمایی اوضاع سیاسی- اجتماعیِ کشورهای عربی و آسیبشناسیِ علل شکست ژوئن 1967 اختصاص یافته است. بیاتی خود را جدا از تعهد به جامعه و مردم آن نمیداند و در پرتو آن، پرداختن به جامعه ...
بیشتر
سروده «بکائیّه إلی شمس حزیران» از جمله سرودههای انتقادی وکوبنده عبدالوهاب البیاتی شاعر نامدار معاصر عربی(1926-1999) است که با زبانی ساده و درعین حال مبهم، به بازنمایی اوضاع سیاسی- اجتماعیِ کشورهای عربی و آسیبشناسیِ علل شکست ژوئن 1967 اختصاص یافته است. بیاتی خود را جدا از تعهد به جامعه و مردم آن نمیداند و در پرتو آن، پرداختن به جامعه از اصلیترین دغدغههای شعری اوست. پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی سبکی سروده یاد شده بپردازد و میکوشد از رهگذر کاوش در سه سطح زبانی، ادبی و فکریِ اثر به ارزیابی و نقد سبکشناسانه آن اقدام نماید. از جمله جلوههای سبکی این متن، شکستن قالبهای سنتی شعر، توجه به زمان ماضی، نماد پردازی و بینامتنی است. دیگر آنکه شاعر برای بیان اندیشه مورد نظر به شکل مناسبی از ابزار زبانی بهره گرفته، به گونهای که میتوان تناسب دو سطح فکری و زبانی را به بهترین وجه شاهد بود. سطح فکری سروده نیز حکایت از آن دارد که گرچه بیاتی، ترسیم آشکاری از خواستهها و آرزوهایش ارائه نمیدهد، با اینهمه در لایه پنهان و کمرنگ متن، دعوتِ عربها به همدلی و خیزش سیاسی را در دستور کار
دارد.
